Remunjs: Versjèl tösje versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pykenike (Euverlèk | biedrages)
Geen bewerkingssamenvatting
Pykenike (Euverlèk | biedrages)
→‎Kinmerke: get oetgebreijd
Tekslien 4:
 
==Kinmerke==
i'''ch''' - ma'''k'''e - '''doe/dich''' - b'''ou'''m - hón'''dj''' - '''sjl'''ang - '''sj'''aop - rech'''< >''' (''[[Hoofkinmèrke van de Limburgse dialekte|oetlik]]'')
'ne Bekinde indicator veur de midde-Limburgse dialekte zeen de wäörd ''det'' en ''hert'', taegeneuver 't Zuud-Limburgs ''dat'' en ''hart''. 't Remunjs is ouch wie alle dialekte in de omgaeving zjwaor [[mouillering|gemouilleerd]]. De Middeleeuwse [[diftong]]e ''ie'' en ''oe'' versjiene in 't Remunjs neet es ''ieë'' en ''oeë'', wie in 't [[Venloos]] en [[Wieërts|Weerts]], en neet es ''ie'' en ''oe'', wie in 't [[Mestreechs|Mesjtreechs]], maar juus wie in 't [[Nederlands]], es ''ee'' en ''oo'': ''heer'' en ''sjoon'' veur ''hier'' en ''sjoen''. Dees ontwikkeling sjteit gans los van 't Nederlands, omdet 't gebied wo-in dit veurkump gans omsjlaote wirt door dialekte wo-se ''hieër, sjoeën'', ''heeër, sjoan'' of ''hier, sjoen'' zuus. 't Waord ''awd'', wirt in Remunj gerealiseerd es ''aad'', tegeneuver 't noordelik ''ald'' en 't zudelik ''aud''. Vreuger, in de negenteende eeuw, is 't in 't Remunjs ouch ''ald'' gewaes, wobiej de verbaoge mannelike en vrouwelike vörm ''aje(n)'' en ''aaj'' wore. Onger drök van die vörm haet de verangering nao ''ald'' plaatsgevonje. 't Waord ''zalt'' "zaajt", waat volges de klankwètte eigelik es *''zaat'' haaj motte klinke, is nog 'n euverbliefsel oet dae tied.
 
'ne Bekinde indicator veur de midde-Limburgse dialekte zeen de wäörd ''det'' en ''hert'', taegeneuver 't Zuud-Limburgs ''dat'' en ''hart''. 't Remunjs is ouch wie alle dialekte in de omgaeving zjwaor [[mouillering|gemouilleerd]]. De Middeleeuwse [[diftong]]e ''ie'' en ''oe'' versjiene in 't Remunjs neet es ''ieë'' en ''oeë'', wie in 't [[Venloos]] en [[Wieërts|Weerts]], en neet es ''ie'' en ''oe'', wie in 't [[Mestreechs|Mesjtreechs]], maar juus wie in 't [[Nederlands]], es ''ee'' en ''oo'': ''heer'' en ''sjoon'' veur ''hier'' en ''sjoen''. Dees ontwikkeling sjteit gans los van 't Nederlands, omdet 't gebied wo-in dit veurkump gans omsjlaote wirt door dialekte wo- se ''hieër, sjoeën'', ''heeër, sjoan'' of ''hier, sjoen'' zuus. 't Waord ''awd'', wirt in Remunj gerealiseerd es ''aad'', tegeneuver 't noordelik ''ald'' en 't zudelik ''aud''. Vreuger, in de negenteende eeuw, is 't in 't Remunjs ouch ''ald'' gewaes, wobiej de verbaoge mannelike en vrouwelike vörm ''aje(n)'' en ''aaj'' wore. Onger drök van die vörm haet de verangering nao ''ald'' plaatsgevonje. 't Waord ''zalt'' "zaajt", waat volges de klankwètte eigelik es *''zaat'' haaj motte klinke, is nog 'n euverbliefsel oet daedaen tied.
 
'n [[Sjibbolet]] veur Remunjse luuj in de dörper om de stad haer is de oetsjpraok van de ''ie'' op plaatse wo-se in de dörper 'n ''i'' heurs ([[i-ie-allofonie]]), veur 'n ''n'' of veur 'n ''s''. 'n Sjtereotiep zinke is ''Kiendj, pies mer op de ker, mer neet op 't brood!''